İnsan Odaklı Şirket Kültürlerinden Örnekler

İnsan odaklı, geliştirici, açık, güven içinde bir kültürden bahsederken teorik olduğunda durup düşünüyorum ve önerdiklerimin gerçek hayatta uygulandığını ve bunun hem kültürel hem finansal olarak daha iyi sonuçlar veren, çalışanları geliştiren ve şirketleri büyüten bir ortam yarattığını da paylaşmak istiyorum. Bu hafta bazı şirketlerden örnekler vererek bu amacıma da katkıda bulunmak istiyorum.

Pixar – Açık sözlülük

Yaratıcılık üzerine kurulmuş ve dünyaca ünlü animasyonlara imza atmış Pixar firmasını mutlaka duymuşsunuzdur. Yaratıcı fikirlerin uçuştuğu ve insanların doğrudan gerçek fikirlerini söyleyerek yapılabilecek uzun ve ayrıntılı projeler belli temel kültür özellikleri olmazsa mümkün olmazdı. Pixar’da “Braintrust” odası diye bir “yer” tanımlanmış ve bu odaya ait kurallar paylaşılmış. Braintrust ortak bir ajanda ile bir araya gelmiş ve açık sözlülükle eşitlerine geri bildirim vermeye hazır bir grup insanı ifade ediyor.

• Geri bildirim yapıcı olmalı.
• Geri Bildirim proje ile ilgili olmalı ve insanla ilgili olmamalı.
• Yönetmen geri bildirime karşı kişisel ve defansif bir tepki gösteremez ve gerçeği duymaya hazır olur.
• Yorumlar “öneriler”dir, “başarı reçeteleri” değildir.
• Geri bildirimlerin her hangi bir hiyerarşik değeri yoktur, yönetmen istediği geri bildirimi alıp kullanıp kullanmamakta özgürdür.
• Açık bir geri bildirim empatiyle verilmelidir.
• Her bireyin bildirimleri toplandığında tek tek verilen görüşlerin toplamından daha etkili bir noktaya erişir.

Başarısızlık özgürlüğü olmadığında insanlar “daha önceden” yaptıklarını “güvenli” bir biçimde tekrarlama eğiliminde oluyorlar ve bu özgür ve yenilikçi düşüncenin ortaya çıkmasına engel oluyor. Deneysel yaklaşım ve “dene ve yanıl” yaklaşımı Pixar’da önemli bir kültür öğesi.

Pixar’da “korku” ve “başarısızlık” birbirinden ayrılmış durumda ve hata yapmak çalışanların kalbinde bir korku oluşturmayacak yüksek psikolojik güvenliğin yerleştiği bir kültür yaratılmış.

Bridgewater Associates – Radikal Şeffaflık

Ray Dalio’nun 20’li yaşlarında kurduğu bu finansal danışmanlık şirketi kısa sürede 1500 çalışanın üzerine çıkan ve özellikle 2008-2009 finansal krizinde en başarılı yatırım performansını gösteren şirket olarak öne çıktı. Ray Dalio şirket kültürünü “Prensipler” adıyla kitaplaştırdı.

• Radikal Şeffaflık ve Gerçeklikle oluşan anlamlı ilişkiler ve anlamlı işler
• Müdürler çalışanların eleştirel hiçbir fikrini “konuşmadan” tutmasının mümkün olmadığı bir ortamı yaratmaktan sorumludur.
• Aslında şirketin bir çalışanı olarak ürettiğiniz fikirler hepimiz için en iyisine ulaşma yolu, bu yüzden “içinizde” tutmamalısınız.
• Her çalışan “bireysel hatalarını”, “güçlü yanlarını”, “geliştirilecek yanlarını”, “olaylara tepkilerini” içeren bir şirket içi günlük tutuyor.
• Konumlar, unvanlar, güç değil “en iyi fikirler” kazanır.
• Odada olmayan biri hakkında konuşulmaz, her zaman yüz yüze konuşulur.
• Şirketteki herkesin “performans kartı” herkese açık bir şekilde erişebilir tutulur.
• Tüm üst düzey toplantılar kaydedilir ve tüm çalışanlara açıktır.
• Hata yapmak kabul edilebilir ama bu hataları belirlemek, analiz etmek ve öğrenmemek kabul edilemez.

Eileen Fisher – Mütevazi Dinleme

Şirketin kurucusu Eileen Fisher kültürü iki temel üzerine inşa etmiş: “Bilmiyorum” diyebilmek ve “derinlemesine dinlemek”.. Bunu şöyle ifade ediyor:

Bilmiyorsanız ve bunu ifade edip etkin dinleyebiliyorsanız, insanlar bunu görüyor ve size yardım etmek istiyor, paylaşıyor.

Bilmeden yönetmenin şu sonucu oluyor diyor Eileen, insanlar kendi fikirlerini özgürce arıyorlar ve sadece onlara söyleneni yapma davranışında olmuyorlar. Toplantılar daire şeklinde oturarak yapılıyor ve “her sandalyede bir lider” şeklinde adlandırılıyor. Toplantıda herkes rahatça konuşuyor. Eileen şirket içinde unvandan bağımsız olarak çalışanların tutkularını takip etmeleri için destekler yaratmayı ve kadınların daha çok yer aldığı bir kültürü oluşturmayı da başarmış. Daha fazla bilgi için…

https://www.eileenfisher.com/circular-by-design

Görüyoruz ki büyüyen, geliştiren, insan odaklı kültürlerde farklı temalar var ve bu temalar farklı akarsuların denizde buluşması gibi insanın kendini iyi hissedeceği, insana yakışır şirket kültürünü oluşturuyor. Sizin şirketinizin “teması” nedir?